پررو بودیم و قهرمان شدیم

«بازیکن، مربی، مالک، قائـم مقام و مدیــرعامل» اینها را کنــار هــم بگذارید، می‌شود چرخه نیم قرن حضور مسعود تابش در باشگاه سپاهان. گفــت وگـو با تـابــش، پـرســه در خاطرات پنجاه و چند ساله از تاریخ معاصر سپاهان است، از هسته اولیه ای به نام شاهین و معلم اخلاقی چون محمود حریری تا شکسته شدن سیطره سرخابی ‌ها و تغییر در جغرافیای فوتبال قهرمانی باشگاه‌های ایران. از 65 سالگی سپاهان می‌گوید و نایب قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا و راهیابی به رقابت ‌های جام باشگاه‌های جهان و از نامگذاری دوم آبان به نام روز سپاهان، آن هم با جزئیات کامل. بهانه گفت‌وگو هم روز سپاهان است، درست در روز دوم آبان. مثل «حلال زاده به دایی اش می‌رود» در مورد تابش به خوبی صــدق می‌کنــد و خواهرزاده هوشنگ حریرچیان در جریان گفت وگو، چشمه‌هایی از شوخ طبعی اصفهانی اش را به نمایش می‌گذارد و البتــه در لابه لای ســـوال و جـــواب‌ها ردپـای یادآوری‌هایی به روایت اول شخص دیده می‌شود.
مشکلات اقتصادی فعلی چه تاثیری بر روند اداره باشگاه سپاهان داشته است؟
در بحث اقتصادی حرف ‌های زیادی برای گفتن داریم. در وضعیت فعلی اداره یک تیم با حداکثر 50 نفر و دو تیم پایه به هرحال کمی پایین و بالا، کار چندان سختی نیست اما برای سپاهان که به معنای حرفه‌ای، بزرگ‌ترین باشگاه کشور است، شرایط دشوار شده است، البته ذوب آهن هم یک باشگاه واقعی به حساب می‌آید و افتخار می‌کنیم چنین رقیب نیرومندی در استان اصفهان داریم. سال گذشته باشگاه سپاهان 2919 عضو شامل بازیکن، مربی و سرپرست داشت که امسال این رقم به 3200 نفر در 70 تیم افزایش پیدا کرده که همه تیم ‌های ما نیز برای قهرمانی تلاش می‌کنند. اداره 3200 ورزشکار کار ساده ای نیست، شما فقط حساب کنید هزینه آب معدنی روزانه تیم ‌های ما چقدر می‌شود.
بالاخره معلوم شد ارز با قیمت ثانویه به باشگاه ‌ها تعلق می‌گیرد یا نه؟
زمانی که بودجه باشگاه سپاهان بسته شد، با حمایت فولاد مبارکه، بودجه خوبی در نظر گرفته شد و می‌خواستیم بخشی از بدهی ‌ها را پرداخت کنیم و کار را با مشکلات کمتری ادامه بدهیم، در حال حاضر دو مربی و دو بازیکن خارجی داریم، البته قبلا تعداد بیشتری داشتیم که مجبور شدیم توافقی فسخ کنیم. به هر صورت از بابت نوسانات ارزی، متضرر شدیم. در بودجه امسال، یک میلیون و 200 هزار دلار برای پرداخت هزینه خارجی‌های باشگاه بر مبنای دلار 4200 در نظر گرفته بودیم و برآورد ریالی ما حدود چهار و نیم میلیارد تومان بود. نامه درخواست آن نیز تهیه و به بانک مرکزی نیز ارسال شد اما جلوی آن گرفته شد. حالا با بالا رفتن قیمت دلار، تعهد ارزی ما حدود ده تا یازده میلیارد شده است. فولاد مبارکه حمایت خوبی از ما داشته و قرار است یک میلیون دلار ارز در اختیار ما گذاشته شود که البته با نرخ ثانویه حساب می‌شود. مربی و بازیکن خارجی ما که با تیم تمرین می‌کنند و هر هفته مسابقه دارند، انتظار دارند قرارداد طبق توافق پرداخت شود و برای تامین بودجه مورد نیاز ناچار شدیم قرض بگیریم.«فصل گذشته برای بازی با تیم سپیدرود رشت با همین هتل و هواپیما، بیست و چند میلیون هزینه کردیم اما امسال به 75 میلیون افزایش پیدا کرده است. با توجه به افزایش قیمت بلیت هواپیما، هزینه‌های ترانسفر تیم خیلی زیاد شده است اما توکلمان به خداست و فولاد مبارکه نیز از ما حمایت می‌کند. ( می‌خندد) سر سپاهان به بالین خوبی گرم است.»
شروع سپاهانی شدن مسعود تابش از کجا بود؟
سیکل اول بودم. مرحوم حریری که مربی ورزش و معلم اخلاق بودند، برای بازی در تیم شاهین مرا انتخاب کردند و از آن زمان تاکنون حدود 54 سال با سپاهان بوده‌ام، از بازیکن و مربی و مالک و مدیرعامل. ما با تفکرات دیگری رشد کرده بودیم، زمانی که قرار بود باشگاه شاهین احداث شود، خاطرم هست بازیکنان و اعضای تیم، دفتر باشگاه را درست کردند. تا مدت‌ها هم ماهی سه تا شش تومان شهریه می‌دادیم، در حالی که همان سال ‌ها جایی بود که پول می‌دادند تا بازی کنیم. مستندات مکتوب آن در کیهان ورزشی نوشته شده است.
از سرخابی ‌های تهران هم پیشنهاد داشتید؟
بله، حتی یکی از آنها با من قرارداد هم بستند اما به دلایلی نشد. من از مخابرات ماهی 760 تومان حقوق می‌گرفتم، می‌خواستند ماهی 1200 تومان حقوق با پیش پرداخت 15 هزار تومانی بدهند تا هفته ای یک بار برایشان بازی کنم. در مقطع دیگری باشگاهی پیشنهاد نقد 200 هزار تومانی داد، آن زمان با 90 هزار تومان می‌شد در چهارباغ بالا آپارتمان خرید اما نرفتم و ماندم و از جیب خودمان هزینه می‌کردیم، نه ما، خیلی ‌ها کمک کردند که شاید نخواهند اسمی از آنها به میان بیاید.
آمار 24 سال بازی مداوم و تنها یک بازی دو اخـطاره هـــم در نــــوع خـــــود جالب توجه است. چطور این آمار توسط شما رقم خورد؟
از سال44 که برای شاهین بازی کردم و بعد سپاهان شد،‌ تا سال67 فقط یک بازی، دو اخطاره شدم. 12 سال دفاع راست بودم و بعدها دفاع میانی شدم. اخطار اولی که گرفتم، مربوط به بازی با پرسپولیس بود که اسیر ضد حمله حریف شدیم و برای گل نخوردن مجبور به خطا شدم اما اخطار دومی را اشتباهی دادند. با تیم راه آهن در ورزشگاه آزادی بازی داشتیم‌. کبیری، بازیکن سپاهان، شهبندری فوروارد بانک ملی را با خطا متوقف کرد و منوچهر نظری، داور بازی، بعد از اعلام خطا کارت را به سمت من گرفت. گفتم کبیری خطا کرد، نه من. کبیری هم که آدم جالبی بود، به نظری گفت: ‌ها، خودش بود. من به کبیری گفتم اگر این کارت را بگیرم، دو اخطاره می‌شوم و او هم خطاب به نظری گفت: ‌ها، خودم بودم. نظری هم که اصفهانی بود و فکر می‌کرد، سرکارش گذاشته ایم، به من کارت داد. البته این را هم بگویم شاید ده، بیست بار هم مستحق کارت گرفتن بودم اما داوران کارت نمی دادند.
چرا؟
در دوران بازی همواره تلاش داشتم با اخلاق باشم. فوتبال برای ما حرفه ای بود، هم کارمند مخابرات بودم و هم درس می‌خواندم. هفته ای چهار، پنج جلسه هم تمرین می‌کردم. در طول دوران بازی که 13 سال آن را کاپیتان بودم، تلاش می‌کردم ارتباط خوبی در زمین برقرار کنم. بارها پیش آمده بود که به دلایل فنی خطا می‌کردم اما کارت زرد به من نمی دادند و داور از کنارم که رد می‌شد، می‌گفت: اخطار داشتی. من هم می‌گفتم می‌دانم. در حالی که برخی بازیکنان از لحاظ فنی در جریان بازی مستحق کارت نیستند اما به خاطر رفتارهایشان و ذهنیتی که داوران دارند، کارت می‌گیرند.
چطور شد محمود حریری تصمیم گرفت سال 61 امتیاز باشگاه سپاهان را به شما واگذار کند؟
من شاگرد آقای حریری در دبیرستان سعدی بودم و از آنجا برای بازی در سپاهان انتخاب شدم و علاقه خاصی به من داشتند. در طول دورانی هم که مربی و مدیر باشگاه بودند، با محبتی که به من داشتند، در مورد مسائلی نظر من را جویا می‌شدند. پس از اینکه همسرشان بیمار شدند، به تهران نقل مکان کردند و بعد از مدتی به رفسنجان رفتند. به واسطه لطف و اعتمادی که به من داشتند، امتیاز باشگاه را واگذار کردند.
در آن یک دهه باشگاه را چطور اداره می‌کردید؟
ما هیچ اسپانسر و بودجـه دولتی نداشتیم و اداره باشگاه به واسطه هــزینــــــه ‌های شخصـی و کمـک هوادارانی بود که تمکن مالی داشتند.
سخت نبود؟
سخت که بود، عمرم را روی سپاهان گذاشتم. اما آن زمان خیلی ‌ها کنار ما بودند و فداکاری می‌کردند، از بازیکنان قدیمی مانند برزمهری، محمود یاوری تا مدنی‌پور‌ها و خوروش ‌ها که کمک می‌کردند. هیئت مدیره ما نه تنها حق جلسه نمی گرفت، بلکه ماهی
200 تومان نیز به تیم کمک می‌کردند.
البته آن زمان که هنوز بحث لیگ حرفه ای و قراردادهای سنگین مطرح نبود!
در دوره خودش قراردادهای خوبی داشتیم که هنوز برگه‌های آن را دارم. سال 71 برای تیم 10 میلیون هزینه کردیم و خاطرم هست بالاترین قراردادی که داشتیم، 800 هزار تومان بود که به گمانم به مجید بصیرت دادیم.
چه کنش و واکنش ‌هایی رخ داد که تصمیم گرفتید باشگاه را به سیمان سپاهان واگذار کنید؟
فقط و فقط برای اینکه نام سپاهان باقی بماند. آن زمان خیلی ‌ها مانند آیت الله طاهری نماینده امام (ره)، جهانگیری استاندار وقت و رحیمی مدیرکل تربیت بدنی کمک کردند این انتقال انجام شود. سیمان سپاهان تمایلی برای قبول نداشت و با اصرار و فشارها سرانجام راضی شدند.
چرا همکاری شما با سیمان سپاهان چند ماهی بیشتر ادامه نیافت؟
از اول شرطشان این بود که خودت باید بمانی اما با آن همه فشاری که سال ‌ها تحمل کرده بودم، خیلی خسته و اذیت شده بودم و مشغله ‌های متفاوتی داشتم و درگیر کسالت پدرم هم بودم و پس از حدود هشت ماه رفتم.
دوری از فوتبال چقدر طول کشید؟
در مقطعی از فوتبال دور بودم علی یزدانی، رئیس هیئت فوتبال بود و ما را برای همکاری دعوت کرد. تمایلی برای رفتن نداشتم، حتی در زمانی علیرضا رحیمی ابلاغ مرا برای ریاست هیئت فوتبال زده بود اما چون مسئولیت مستقیم سپاهان را داشتم،‌ درست نبود هم رئیس هیئت و هم مدیرعامل باشم، برخلاف برخی ‌ها که این کار را انجام دادند. شخصیت بالای آقای یزدانی و اصراری که دوستان دیگر کردند و درخواست کمک کردند، باعث شد من و ساکت با هیئت فوتبال همکاری کنیم، من دبیر هیئت بودم و ساکت نایب رئیس. وقتی یزدانی به تهران رفت، دکتر خلیلیان، مدیرکل وقت تربیت بدنی به من و ساکت گفت، هر کدام می‌خواهید رئیس شوید و من به ساکت پیشنهاد کردم ریاست را قبول کند و ما هم کمک کنیم و همکاری چند ساله خوبی در هیئت داشتیم. این ماجرا ادامه داشت تا سال 80 که دکتر خلیلیان از من خواست به باشگاه سپاهان بروم. مسائل زیادی بود و می‌خواستم به زندگی ام برسم. هرچند الان هم وقت نداریم.
بالاخره دوباره به سپاهان برگشتید؟
بله، اسلامیان هم حمایت خوبی داشت و آن زمان فرود احمدی مدیرعامل بود و بعد از سال 81 ساکت، مدیرعامل شد که در سمت معاون و قائم مقام باشگاه فولاد مبارکه تا حالا همکاری داشتم.
درباره آن بازی جنجالی که سپاهان در آخرین دقایق جام را واگذار کرد توضیح دهید.
«نگذاشتند قهرمان شویم. بر سر ماجرای سرباز احمدی و در حالی که سر سوزنی مقصر نبودیم و کاری نداریم چه کسانی مقصر بودند! سه ماه و نیم ما را از بازی ‌های خانگی محروم کردند. حکمی تاریخی علیه سپاهان دادند. در سه جام حضور داشتیم و هر سه، چهار روز یک بار بازی می‌کردیم. فشردگی بازی‌ها طوری بود که بیشتر وقت‌ها در چمن ‌های اطراف هتل ‌ها تمرین می‌کردیم. در لیگ و سه بازی آخر با آن شرایط سخت هم هفت امتیاز جلو بودیم. در بازی با برق شیراز جلو افتاده بودیم اما مربی ما محتاط بود و مساوی کردیم. در بازی آخر با پرسپولیس با یک مساوی هم قهرمان می‌شدیم، سه دقیقه وقت اضافه را هفت دقیقه گرفتند، البته مربی ما هم اشتباه کرد که در دقایق پایانی بازی، عماد رضا را بیرون کشید، اگر این تعویض نشده بود، 20 دقیقه هم وقت اضافه می‌گرفتند، گل نمی‌خوردیم. یکی دو قهرمانی ما را گرفتند اما پر رو بودیم و دوباره قهرمان شدیم.»
با نتایجی که سپاهان در هفته ‌های اخیر گرفته، بیشتر کارشناسان این تیم را مدعی قهرمانی می‌دانند. مدیرعامل سپاهان هم این نظر را دارد؟
انتظار قهرمانی داریم اما فوتبال است و هزار و یک اتفاق. تیم خوبی را مهیا کرده ایم و همه مجموعه تلاش می‌کنند تا رضایت هواداران جلب شود. سپاهان همیشه پتانسیل برای جنگیدن و کسب قهرمانی دارد، مثل رئال مادرید که همیشه برای قهرمانی تیم می‌بندد یا منچستر یوناتید که مدعی همیشگی است اما چند سالی است قهرمان نشده است. ادعا می‌کنیم باشگاه بزرگی هستیم و چند ایزو در بخش ‌های ایمنی، بهداشت و آموزش دریافت کرده ایم. سرمربی کاربلد و بازیکنان خوبی داریم. بازیکنان مورد نظر کادر فنی را جلب کرده ایم و بر اساس وظیفه‌ای که داریم از تیم حمایت می‌کنیم، پس با این شرایط طبیعی است مدعی باشیم. در تیم سپاهان کوچک‌ترین حاشیه ای نداریم، تمام بازیکنان برای همدیگر و برای تیم بازی می‌کنند. نمی‌گویم ما مدیریت کردیم، بلکه نتیجه مدیریت خوب قلعه‌نویی است. ما بهترین و پرافتخارترین مربی لیگ برتر را داریم، البته با احترام به سایر مربیان ایرانی و برخلاف افرادی که به طور مداوم مربیان ایرانی را تخریب می‌کنند.
منظور کی روش است؟
من اسم نمی آورم اما چطور یک دستیار به خودش اجازه می‌دهد به حمید استیلی توهین کند. کی روش، سرمربی تیم ملی است و ما هم عاشق تیم ملی هستیم اما دلیلی ندارد به همه ارکان فوتبال ایران توهین شود.
چه اشکالی وجود داشت که سپاهان فصل گذشته مجوز حرفه ای دریافت نکرد؟
دریافت نکردن مجوز حرفه ای در سال گذشته ما را آزار داد. اولین باشگاه ایرانی هستیم که مجوز حرفه‌ای دریافت کردیم و شرایط آن را دارا هستیم، همه موارد مورد نظر نیز مورد تایید بود و الزامات AFC را نیز رعایت کرده ایم. تنها به دلیل برخی مسائل نقش جهان، نتوانستیم مجوز حرفه ای دریافت کنیم.بحث نقص نبود، برخی مجوزها دریافت نشده بود. مثلا در بخش نور ورزشگاه دو هزار لوکس نور داریم که از همه ورزشگاه‌های کشور برتر است اما تردیدی نداریم که امسال این مجوز را دریافت خواهیم کرد و زودتر از تمام باشگاه ‌ها مدارک را ارسال کردیم. ( به فاصله چند روز بعد از مصاحبه، باشگاه سپاهان مجوز حرفه ای دریافت کرد.)
مسقف کردن ورزشگاه نقش جهان صرفه منطقی دارد؟
تا زمانی که سازه ‌ها نصب نشده بود، می‌توانستیم در مورد مسقف شدن یا نشدن نقش جهان تصمیم بگیریم اما در حال حاضر آهن و چادر مورد نیاز تهیه شده است. یکی از رسانه ‌ها به نقل از من نوشته بود، نقش جهان تا 20 روز دیگر مسقف می‌شود، در صورتی که من در این مصاحبه از خارج کردن تپه ‌های خاکی گفته بودم. هنوز شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی، ورزشگاه را تحویل ما نداده است، سال گذشته برای ورزشگاه میلیاردی هزینه کردیم و اجازه ندادیم تیم از این بابت دچار مشکل شود. برای مسقف‌سازی باید سازه ‌ها تقویت شود که سه، چهار ماهی است اقدامات لازم در حال انجام است و قول داده اند تا یک ماه آینده آماده شود. گفته می‌شود چادرها از فرانسه وارد شده و در حال دوخت در تهران است.
از اجرای پروژه فیبر نوری در نقش جهان بگویید.
با مساعدت مخابرات این پروژه با هزینه تقریبی دو میلیارد تومان انجام شد و طی مراسمی با حضور معاون وزیر به بهره برداری رسید. با مجهز شدن ورزشگاه به فیبر نوری، می‌توان با 30 دوربین از زوایای مختلف فیلم‌برداری کرد و استادیوم هوشمندی در اختیار داریم. هیچ ورزشگاهی در ایران به فیبر نوری مجهز نشده اما می‌بینیم که در برخی کانال‌های تلگرامی که این روزها دردسر شده اند، برخی می‌گویند به جای فیبر نوری، چمن ورزشگاه را درست کنید، انگار نمی‌دانند اگر دست ما بود، ‌خیلی وقت پیش این کار را کرده بودیم.
داشتن ورزشگاه اختصاصی چه مزیت‌هایی دارد؟
یکی از امتیازات سپاهان، ورزشگاه اختصاصی بوده و نعمتی برای ماست، البته به واسطه هزینه 40 میلیاردی فولاد مبارکه، ما بهره بردار ورزشگاه هستیم. در گذشته در نقش جهان میزبانی لیگ قهرمانان آسیا را برعهده داشتیم. خاطرم هست با چادر، وی آی‌پی را درست کردیم، البته آن زمان الزامات AFC به سختگیری حالا نبود. زمانی رسانه ‌ها به نقش جهان لقب گودال مرگ داده بودند زیرا هیچ حریفی از آن جان سالم به در نمی برد. از هواداران هم درخواست داریم از بازی ‌های خانگی سپاهان استقبال بیشتری داشته باشند و در شهر خودمان ما را تنها نگذارند.«در دنیا 70 درصد هزینه باشگاه ‌ها از حق پخش تلویزیونی تامین می‌شود. صدا و سیما برای یک سریال ده میلیارد هزینه می‌کند اما برای فوتبالی که یک ساعت و نیم علاقه مندان را پای تلویزیون می‌نشاند، نمی‌خواهند هزینه کنند. در فوتبال ایران قانون کپی رایت هم مفهومی ندارد، از اول خیابان تختی تا آخر آن، صد فروشگاه ورزشی است که پیراهن سپاهان را می‌فروشند. از بلیت فروشی بازی ‌ها هم درآمد چندانی نداریم و برای هر بازی هزینه ‌های زیادی باید انجام بدهیم و اگر هم یک بازی ببازیم، حرف‌های زیادی باید تحمل کنیم.»