تغییرات متوالی در ترکیب اصلی، تصمیمات چالش برانگیز و پافشاری عجیب بر برخی از تفکرات
نوزده هفته از آغاز لیگ برتر فصل ۹۲-۱۳۹۱ گذشت. در طی این نوزده هفته زلاتکو سپاهان سرمربی سپاهان تغییرات زیادی را در ترکیب اصلی ۱۱ نفره بازیکنان تیم در پستهای مختلف اعمال کرده است که نگاهی تحلیلی به این تغییرات خالی از لطف نخواهد بود. همچنین در این نوشته سعی شده است که به اکثر تصمیمات چالش برانگیز کرانچار در طی این فصل اشاره شده و اصرار و پافشاری جالب وی بر روی برخی از تفکراتش مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
البته مسلما زلاتکو کرانچار یکی از بزرگترین و مشهورترین مربیانی خارجی است که در سالیان اخیر به فوتبال ایران آمده است. هدف از نگارش این متن نیز صرفا بازتاب نظرات گروهی از هواداران سپاهان در مورد تصمیمات مختلف این سرمربی در طول این فصل بوده و سعی شده است که نقدی منصفانه ارائه گردد و راه کارهایی هم پیشنهاد شود.
*** تغیرات متوالی و عمده در ترکیب اصلی بازیکنان تیم در لیگ ***
به تفکیک پستهای مختلف در طول این فصل تغییرات زیر در ترکیب تیم اعمال شده است:
* در درون دروازه از هفته ۱ تا ۶، در هفته ۱۱ و ۱۲ و از هفته ۱۵ تا ۱۷ صادقی، از هفته ۷ تا ۱۰ و در هفته ۱۳ و ۱۴ محمدی، و در هفته ۱۸ و ۱۹ گردان سنگربانان سپاهان بوده اند.
* در دفاع چپ از هفته ۱ تا ۱۵ اشجاری، در هفته ۱۶ ایران نژاد، در هفته ۱۷ جعفرپور، و در هفته ۱۸ و ۱۹ حاج صفی مدافعین چپ سپاهان بوده اند.
* در دفاع راست از هفته ۱ تا ۸ و از هفته ۱۶ تا ۱۹جعفری، و از هفته ۹ تا ۱۵ جعفرپور مدافعین راست سپاهان بوده اند.
* در دفاع میانی از هفته ۱ تا ۵ و در هفته ۷ زوج تامینی-طالبی، در هفته ۶، ۸، ۱۳ زوج تامینی-احمدی، در هفته ۱۱ زوج طالبی-مرادمند، و در هفته ۹، ۱۰، ۱۲ و از هفته ۱۴ تا ۱۹ زوج طالبی-احمدی مدافعین میانی سپاهان بوده اند.
* در هافبک دفاعی از هفته ۱ تا ۳، در هفته ۵ و ۶، و از هفته ۸ تا ۱۳و در هفته ۱۹ ابراهیمی، در هفته ۴ و ۷ علی احمدی، و از هفته ۱۴ تا ۱۸ بولکو هافبکهای دفاعی سپاهان بوده اند.
* در هافبکهای میانی و جناحین از هفته ۱ تا ۳ ترکیب جمشیدیان-کلاه کج-زنیدپور، در هفته ۴ ترکیب ابراهیمی-نویدکیا-کلاه کج، در هفته ۵ ترکیب پاپی-نویدکیا-کلاه کج، در هفته ۶ ترکیب خلعتبری-نویدکیا-کلاه کج، در هفته ۷ ترکیب نویدکیا-بولکو-ابراهیمی، در هفته ۸ ترکیب کلاه کج-نویدکیا-زنیدپور، در هفته ۹ ترکیب بولکو-نویدکیا-کلاه کج، در هفته ۱۰ ترکیب بولکو-نویدکیا-جعفری، در هفته ۱۱ ترکیب بولکو-نویدکیا-خلعتبری، در هفته ۱۲ و ۱۳ ترکیب جعفری-نویدکیا-جهان عالمیان، در هفته ۱۴ و ۱۵ ترکیب ابراهیمی-نویدکیا-جمشیدیان، از هفته ۱۶ تا ۱۸ ترکیب ابراهیمی-نویدکیا-پاپی و در هفته ۱۹ ترکیب بولکو-نویدکیا-پاپی برای سپاهان به میدان رفته اند.
* در خط حمله از هفته ۱ تا ۵، از هفته ۷ تا ۹، و در هفته ۱۲، ۱۳، ۱۵ و ۱۹ زوج خلعتبری-جالوویچ، در هفته ۶ زوج غلامی-جالوویچ، در هفته ۱۰ و ۱۱ زوج سوکای-جالوویچ، در هفته ۱۴ زوج خلعتبری-سوکای، و از هفته ۱۶ تا ۱۸ زوج خلعتبری-غلامی برای سپاهان به میدان رفته اند.
البته تغییرات مختصر و معقول بازیکنان در ترکیب اصلی یک تیم در طول یک فصل در همه تیمهای بزرگ دنیا ممکن است اتفاق بیفتد. ولی این تعداد تغییرات فوق العاده زیاد و پیاپی در پستهای مختلف در ترکیب اصلی تیم در طول یک فصل خود گویای بخش بزرگی از مشکلات این روزهای سپاهان است. به نظر می رسد که زلاتکو کرانچار در این فصل برای یافتن ترکیب اصلی بازیکنان خود با مشکلات عدیده ای روبرو شده است و حتی هنوز هم بعد از نوزده هفته نتوانسته به ترکیب اصلی ایده آل مورد نظر خود دست یابد. به عنوان مثال در خط هافبک، تاکنون ۱۳ ترکیب مختلف ۳-نفره در طی نوزده هفته سپری شده از لیگ مورد استفاده قرار گرفته است که نشان دهنده دردسرهای زیاد کرانچار برای یافتن بهترین ترکیب خط میانی تیم بوده است. در سایر پستها نیز کم و بیش این مشکل برای سپاهان وجود داشته است.
البته در این بین نمی توان تقصیرات را کاملا متوجه شخص کرانچار دانست و مسلما نحوه نقل و انتقالات باشگاه پیش از آغاز این فصل تاثیر به سزایی در بروز این مساله داشته است. مسلما وقتی که باشگاهی بیش از نیمی از بازیکنان ترکیب اصلی تیم در فصل گذشته خود را از دست می دهد و به جای آنها بازیکنان متعدد جدیدی را جذب می کند، پیدا کردن شناخت کافی از توانایی های این بازیکنان جدید و هماهنگ ساختن آنها با بازیکنان باقیمانده تیم کار بسیار دشواری برای یک سرمربی خواهد بود.
*** تصمیمات چالش برانگیز و پافشاری عجیب بر برخی از تفکرات ***
در این فصل سپاهان ۲۸ بار موفق به گلزنی شده است. نکته قابل توجه این است که فقط ۸ گل در این بین در نیمه اول به ثمر رسیده است و ۲۰ گل در نیمه دوم و هنگامی که تغییراتی در ترکیب ثابت بازیکنان تیم داده شده است به ثمر رسیده است. از یک نگاه این مطلب می تواند به تعویضهای خوب کرانچار در بازیها مربوط شود ولی از دیدگاهی دیگر می تواند نشان دهنده ترکیب نه چندان ایده آل اولیه تیم باشد. در اینجا سعی می شود تصمیمات عمده و بعضا چالش برانگیز کرانچار در خصوص ترکیب ثابت تیم در طول این فصل در پستهای مختلف مورد بررسی مختصر قرار گیرد و به اصرار و پافشاری عجیب کرانچار بر برخی از عقایدش اشاره و راه کارهایی هم ارایه گردد.
* در درون دروازه با توجه به عملکرد متغیری که صادقی و محمدی در نیم فصل اول داشتند، تغییر چندباره دروازه بان از سوی کرانچار در طول این نیم فصل منطقی به نظر می رسید. در مورد گردان در نیم فصل دوم نیز با توجه به تجربه و سابقه بالاتر وی نسبت به صادقی، قرار دادن گردان در ترکیب اصلی تیم چندان دور از انتظار نبود. البته شاید بهتر بود که در بازی با مس کرمان هم به صادقی اعتماد می شد و گردان بعد از چندین جلسه تمرین با سپاهان، به ترکیب اصلی سپاهان می رسید.
* در دفاع چپ در نیم فصل اول کرانچار اعتقاد عجیبی به اشجاری در این پست داشت و اشجاری با وجود داشتن اشتباهات نسبتا متعدد و انتقادات زیادی که از او میشد همواره به ایران نژاد ترجیح داده شد و در همه بازیهای ۱۵ هفته ابتدایی فصل در ترکیب ثابت سپاهان به میدان رفت. شاید بهتر بود که کرانچار از ایران نژاد نیز در یک سری از بازیها استفاده میکرد تا تبدیل به یک نیمکت نشین صرف در این پست نشود و روحیه این بازیکن نیز حفظ شود. با جذب حاج صفی از نیم فصل دوم به نظر مشکلات سپاهان در این پست تا حد زیادی برطرف شده است.
* در دفاع راست در مقاطع مختلف فصل جعفری و جعفرپور به کار گرفته شدند ولی بازی هر دو بازیکن در طول فصل کاملا متغیر بوده و استمرار چندانی نداشته است. گاه بازی کاملا درخشانی را در زمین ارایه کرده اند و گاه بازی کاملا پراشتباه و ناامید کننده! به نظر می رسد در مقطع کنونی استفاده از بولکو در این پست کاملا برای تیم مفید خواهد بود، چون بولکو به عنوان یک بازیکن سرعتی راست پا و با قدرت جنگندگی بالا و قابلیتهای خوب دفاعی، تمامی خصوصیات یک بک راست کلاسیک را داراست.
* در دفاع میانی در ابتدای فصل کرانچار تاکید جالب توجهی روی بازی کردن تامینی در خط دفاع تیم داشت، در حالی که همگان پیش از آغاز فصل از زوج طالبی-احمدی در قلب خط دفاع سپاهان نام می بردند. این اصرار عجیب کرانچار روی تامینی سبب شد که در نیمی از بازیهای نیم فصل اول زوج طالبی-احمدی شکل نگیرد و تامینی هم بازیهای نسبتا پراشتباهی را پشت سر گذاشت. در آغاز نیم فصل دوم با جذب سوشاک به نظر می رسد که اگر کیفیت بازی این بازیکن در سطحی بالاتر از احمدی باشد، ترکیب دفاعی سوشاک-طالبی ترکیب ایده آلی برای قلب خط دفاعی سپاهان خواهد بود.
* در هافبک دفاعی تا هفته سیزدهم (و به غیر از ۱-۲ هفته که به دلیل تغییر تاکتیک احمدی در این پست بازی کرد)، ابراهیمی در این پست بازی کرد. ولی پس از آن کرانچار تصمیم عجیبی گرفت و پست هافبک دفاعی را به بولکو سپرد و از ابراهیمی به عنوان یکی از سه هافبک تهاجمی بهره برد. اما این مساله در طی پنج بازی سپاهان بین هفته چهاردهم تا هجدهم تاثیر منفی به سزایی روی کیفیت بازی ابراهیمی داشتت ولی در هفته نوزدهم دوباره به نظر رسید که ابراهیمی به پست اصلی خود برگشته است. حفظ امید ابراهیمی در پست تخصصی-اش بهترین راهکار در حال حاضر خواهد بود.
* در خط هافبک تیم در ابتدای فصل اصرار جالب توجه کرانچار به ثابت بازی کردن کلاه کج در تمامی دیدارهای سپاهان و در پستهای مختلف از جمله هافبک راست، چپ و میانی و نیمکت نشینی بازیکنانی مثل جمشیدیان و زنیدپور سبب بروز انتقادات زیادی در میان هواداران سپاهان گردید. پس از آن و بعد از برکناری مرزبان به یکباره نیمکت نشین کردن کلاه کج تا پایان نیم فصل موجب بروز شاعبه هایی نیز در میان هوداران گردید که این تغییر نظر ناگهانی کرانچار نسبت به کلاه کج را با موضوع برکناری مرزبان مرتبط می دانستند. اروین بولکو نیز نتوانست بعد از چند بازی در نقش هافبک کناری نفوذی انتظارات کرانچار را برآورده کند. تاکید عجیب کرانچار به ثابت ثابت بازی نکردن جمشیدیان در طول این فصل از نکات قبل توجه بوده است. در حالی که جمشیدیان در ۵ بازی که در این فصل در ترکیب اصلی سپاهان به میدان رفته است، سپاهان ۳ برد، ۱ تساوی و ۱ باخت داشته است که نتایج نسبتا خوبی برای تیم محسوب میشود. به نظر می رسد ترکیب سه نفره جمشیدیان، نویدکیا و پاپی به عنوان هافبکهای راست، میانی و چپ می تواند گره گشای مشکلات خط میانی سپاهان باشد.
* در خط حمله تیم پافشاری عجیب کرانچار بر استفاده از جالوویچ در ترکیب ثابت تیم از نکات قابل توجه این فصل بوده است. به طوری که جالوویچ در ۱۵ دیدار فصل در ترکیب ثابت سپاهان به میدان رفته است و به جز بازیهای ابتدایی فصل در سایر دیدارها عملکرد مطلوبی نداشته است. همچنین استفاده نکردن از غلامی در ترکیب ثابت تیم و اصرار جالب توجه کرانچار به استفاده از سوکای به عنوان بازیکن جایگزین از نکات قابل توجه دیگر بوده است. این مساله در حالی اتفاق افتاده است که بازیکنی مثل سوکای در این فصل تنها در ۳ دیدار در ترکیب ثابت سپاهان به میدان رفته است و جالب اینکه هر ۳ دیدار نیز با برتری سپاهان به پایان رسیده است و سوکای نیز در دو بازی موفق به گلزنی شده است! به نظر می رسد حضور ثابت خلعتبری در زمین به همراه سوکای و یا غلامی (بسته به شرایط بازی) می تواند بهترین ترکیب ممکن برای خط حمله تیم باشد.
در مجموع و از نظر نگارنده به نظر می رسد، با توجه به شرایط فعلی و با داشتن بازیکنان کنونی، ترکیب زیر ترکیبی ایده آل سپاهان باشد. ترکیبی در آن توازن قدرت در خطوط دفاعی، میانی و حمله تیم به خوبی رعایت شده است. ضمن اینکه تمامی بازیکنان در پستهای مناسب و تخصصی به میدان گرفته شده اند. همچنین به نظر می رسد حضور یک کمک مربی خوب ایرانی در کنار کرانچار در شرایط فعلی می تواند کمک به سزایی در شناختن ترکیب ایده آل سپاهان توسط این سرمربی داشته باشد. ضمن اینکه از این طریق ارتباط بهتری نیز بین کادر مربی گری تیم و بازیکنان به وجود خواهد آمد.
دروازه بان: شهاب گردان
خط دفاعی: احسان حاج صفی – فرشید طالبی – میلان سوشاک (علی احمدی)- اروین بولکو
خط میانی: حسین پاپی – امید ابراهیمی – محرم نویدکیا – احمد جمشیدیان
خط حمله: محمدرضا خلعتبری – جواهیر سوکای (محمد غلامی)